Vajinismus Nedir?

Vajinismusun başlıca özelliği, cinsel ilişki denendiğinde vajinanın dış üçte birini çevreleyen perineal kaslarda yineleyici ya da sürekli bir biçimde istemsiz kasılmalar olmasıdır. Bu kasılmaya tüm bedendeki kasılmalar, bacakların kapanması, korku, kaçınma tepkisi, girişin olamayacağı veya çok acı çekeceği inancı eşlik eder.

Vajinismusun Nedeni Nedir?

Vajinismus ülkemizde batı ülkelerinde bildirilenden çok daha fazla görülmektedir. Ülkemizde cinsel tedavi birimlerine başvuran kadınların yaklaşık %50’sinin vajinismus olduğu söylenebilir. Batı ülkelerinde bu oran %10 civarındadır. Cinsel eğitimsizliğin, kadınların kendi cinsel organlarını tanımamalarının, bekaret kavramına verilen abartılı önemin, cinsel deneyimin aşamalı gelişmeyip doğrudan cinsel birleşme ile başlamasının, genel cinsellik anlayışımızdaki tabuların bunda rolü olduğu söylenebilir.

Vajinusmusa eşlik eden yaygın yanlış inanışlar;

Vajinam çok dar, Penis çok büyük, giremez, Vajina girişinde duvar gibi bir engel var, Benim cinsel organım anormal, iğrenç, utanç verici, Kızlık zarım kalın, penis vajinamı paramparça edecek, Çok canım yanar, çok kanar...

Ne zaman ortaya çıkar?

Vajinismus genellikle cinsel yaşamın başlangıcında, ilk cinsel birleşme denendiği andan itibaren ortaya çıkar. Çok daha seyrek olarak jinekolojik muayene veya benzeri deneyimlerden sonra gelişir. Aslında cinsel yaşamın başlangıcından itibaren vardır ama cinsel birleşme denemesi olmadığında durum fark edilmez. Son yıllarda cinselliğin daha konuşulur bir konu haline gelmesine, medyada bu konunun ele alınır olmasına rağmen, toplumda iyi bilinmeyen bir cinsel sorundur. Vajinismusla karşılaşan çiftlerin çoğu, bunun bir tek kendi başlarına geldiğini sanır. Kendi durumlarında çok kişi olduğunu, bunun tanınan ve düzelebilen bir bozukluk olduğunu öğrenmek onları biraz rahatlatır.

Vajinismus nasıl sorunlara neden olur?

Bu sorun kadının hem kendi kadınlığında eksiklik olduğunu düşünmesine hem de eşine karşı suçluluk hissetmesine neden olur. Erkekte ise eşine karşı öfke, istenmeme ve reddedilme olarak yaşadığı için kırgınlık, ereksiyon güçlüğü, bazen karısının bekareti konusunda şüpheler yaşamasına neden olabilir. Bazen adli olaylara, boşanmaya veya tecavüz girişimi ya da fiziksel şiddet davranışlarına neden olur. Birçok çift bir süre sonra cinsel birleşmeyi denemekten vazgeçer. Bu çiftin ilişkisi açısından daha olumlu bir durumdur, çünkü tekrarlanan denemeler ve her seferinde yaşanan hayal kırıklığı, çiftin cinsellikten uzaklaşmasına ve kavgalara yol açar. Ailelerin durumu biliyor olması sıklıkla sorunu ağırlaştırır, en azından çift üzerinde baskı oluşturur.

Vajinismus tedavi edilmez ise nasıl sorunlara neden olabilir?

Bu çiftlerin bir bölümü 3-5 yıllık evlilikten sonra, ya cinsel sorunun düzelmesinden umudunu keserek, ya da çocuk olduğu takdirde cinsel sorunun da düzeleceğini umarak, kadın doğum uzmanlarına kısırlık tedavisi için başvurabilmektedir. Vajinismusu olan bir kadın, olasılık cinsel birleşmeden düşük olmakla beraber gebe kalabilir. Ancak tedavi görmeden önce, vajinal girişteki kasılma bebeğin çıkışına izin vermeyeceği için, genellikle normal doğum yapamaz, sezaryenle doğum gerekir. Ne gebelik ne de çocuk sahibi olunması vajinismus sorununu ortadan kaldırmaz. Hatta gebelik durumu, diğer cinsel sorunlardan farklı olarak, acil cinsel terapi endikasyonu kabul edilebilir.

Böyle bir sorun olduğunda nereye başvurulmalı?

Genellikle ilk başvurulan hekim kadın hastalıkları uzmanı olur. Oysa bu kadınların jinekolojik muayenesi genellikle zor, bazen olanaksızdır. Çünkü muayenede vajinal girişe yaklaşıldığında sıklıkla korku, kasılma, bacakların kapanması tepkisi ortaya çıkar. Jinekolojik muayene yapılıp, kadına yalnızca “normal” olduğu, ya da korkacak bir şey olmadığı söylendiğinde ise çiftin çaresizliği ve tartışmaları artacaktır. Vajinismusu olan kadın elbette bedensel açıdan normaldir, ama cinsel işlev bozukluğu söz konusudur ve vajinal girişteki istemsiz kasılma cinsel birleşmeyi engellemektedir. Bu sebeplerden dolayı vajinismus tedavisi için öncelikle bir psikiyatri hekimine başvurulması gerekir. Eğer ilk başvurduğunuz psikiyatri hekiminin cinsel bozukluklar terapisi eğitimi ve tecrübesi yoksa, sizi bu konuda eğitim almış bir psikiyatri uzmanı veya bir klinik psikoloğa yönlendirmesini talep edebilirsiniz.

Vajinismus nasıl tedavi edilmez?

Vajinal girişteki kasılma, jel kullanımı ile, alkol alındığında, psikotrop ilaç kullanıldığında, uykuda, hamile kalmakla, lokal anestezik uygulamalar ile ortadan kalkmaz. Kızlık zarı ile ilgisi olmadığı için kızlık zarının operasyonla alınmasından sonra düzelmez. Psikiyatrist ya da başka uzmanlık dallarından hekimler tarafından, antidepresan ve/veya trankilizan ilaç tedavisi uygulaması etkisizdir, hatta yan etkileri nedeniyle kadının uyarılma ve orgazm işlevlerinde de bozulmaya neden olarak cinsel sorunun ağırlaşmasına yol açabilir. Hipnoz altında yapılan tedavinin de etkinliği çok sınırlıdır veya etkisi yoktur. Hipnoz sırasında yapılan her şey de tedavi değildir.

Vajinismusun tedavisi nasıl olur?

Vajinismus cinsel tedaviler açısından en yüz güldürücü cinsel sorunlardan biridir. Ancak son yıllarda yetersiz, başarısız psikoterapi ve/veya cinsel tedavi uygulanmış kadınların tedavi motivasyonları düşük, düzelme umudunu kaybetmiş, zor vakalar haline geldiğini de görmekteyiz. Bu sebepten dolayı vajinismus tedavisi cinsel bozukluklar terapisi eğitimi almış ve bu konuda yeterli tecrübesi olan bir uzman tarafından yapılması gerekmektedir. Vajinismusun cinsel tedavisi, genellikle 2-3 ayda, 6-8 terapi oturumu ile, tam düzelme ile sonlanır. 2-3 görüşme ile 3 haftada düzelen nadir hafif vakalar olduğu gibi, 15-20 oturum ile tedavileri 6 ay devam eden zor vakalar da görülebilir. Çok daha seyrek olarak düzelmeyen vajinismus vakalarında, büyük olasılıkla başka ek sorunlar söz konusudur.

Kaynaklar:

1. Kaplan,H.S.: The Illustrated Manual of Sex Therapy, New York, The New York Times Book Co., 1975.
2. Yetkin,N. Cinsel Sorunlara Yaklaşım., Cinsel İşlev Bozuklukları Monograf Serisi-1 (Ed: Yetkin,N.,İncesu, C.),İstanbul,Ağustos 1998,36-40.
3. İncesu C, Yetkin N. Assessment of 200 subjects to a Sexual Dysfunction Outpatient Clinic in Turkey. 13th World Congress of Sexology, Valencia, 1997, Proceedings of the XIIIth World Congress of Sexology, 285-289.
4. Sungur,M.Z. Evaluation of couples referred to a sexual dysfunction unit and prognostic factors in sexual and matiral therapy.,Sexual and Marital Therapy,1994,9 (3),251-265.
5. Hawton,K,Catalan,J. Prognostic Factors in Sex Therapy. Behav.Res.Ther., 1986; 24 (4), 377-385.